H απώλεια κιλών συνυφασμένη με την εμφάνισή μας, καθοριστικός παράγοντας αυτοπεποίθησης σίγουρα. Στόχος όμως που συχνά, οδηγεί σε λάθος επιλογές. Γρήγορες, ανθυγιεινές δίαιτες, που συχνά υιοθετείτε από περιοδικά, ή από κάποιο φίλο ή φίλη, σπασμωδικές κινήσεις που δεν εντάσσονται καθόλου σε ένα πλαίσιο υγιεινής συστηματικά διατροφής και τρόπου ζωής.
Συχνή επιλογή δε των περισσοτέρων ο συνδυασμός ψητού σαλάτας στην προσπάθεια απώλειας βάρους. Αυτό σημαίνει ότι κάθε μέρα ακολουθείτε ένα πρόγραμμα διατροφής που εξαιρεί τους υδατάνθρακες από την διατροφή, δηλαδή το σιτάρι, το ρύζι, τις πατάτες, τα ζυμαρικά, τα όσπρια και τα λαδερά, Στην ουσία οι δίαιτες αυτές δεν εξαιρούν μόνο τη ζωική πρωτεϊνη
(κρέας, πουλερικά, ψάρια), το τυρί και τις σαλάτες. Κυκλοφορούν με πολλά ονόματα, όπως δίαιτα Atkins, Dukan, South beach, Zone (ζώνης), paleo (παλαιολιθική) κτλ. Οι δίαιτες αυτές, που επιστημονικά ονομάζονται πρωτεϊνικές, ακριβώς επειδή στηρίζονται στην αυξημένη πρόσληψη πρωτεϊνών, είναι εξαιρετικά επιτυχημένες στην γρήγορη απώλεια βάρους τον πρώτο μήνα, αλλά τον δεύτερο μήνα τα πράγματα αλλάζουν. Αυτό φέρνει μόνο απογοήτευση και συνήθως το άτομο που τις προσπαθεί σταματάει την προσπάθεια. Τότε, όχι μόνο παίρνει τα κιλά που έχασε γρήγορα, αλλά συνήθως παίρνει και μερικά παραπάνω! Γιατί συμβαίνει αυτό?
Το γλυκογόνο στο σώμα μας
Μέσα στο σώμα μας υπάρχει αποθηκευμένο γλυκογόνο περίπου 500 γρ. (στους μύες και στο συκώτι). Το γλυκογόνο είναι το άμυλο των θηλαστικών, δηλαδή η «αποθήκη» ενέργειας για τον οργανισμό (για την ακρίβεια, μία από τις «αποθήκες»). Η παρουσία γλυκογόνου στον οργανισμό απαιτεί και την παρουσία νερού. Όταν κάποιος περιορίζει την λήψη υδατανθράκων στη διατροφή του το σώμα «καίει» το γλυκογόνο για ενέργεια, αλλά δεν μπορεί να το αναπληρώσει αρχικά γιατί απουσιάζουν από τη διατροφή του οι υδατάνθρακες. Αυτό οδηγεί σε περιορισμό της αποθήκης του γλυκογόνου στο σώμα και απώλεια του νερού που το γλυκογόνο αυτό «κρατάει». Τον πρώτο μήνα μιας πρωτεϊνικής διατροφής είναι συνηθισμένο μια παχύσαρκη γυναίκα να χάσει 3-6 κιλά και αντίστοιχα ένας παχύσαρκος άνδρας 4-8 κιλά. O μήνας του μέλιτος όμως τελειώνει εδώ…
Τον επόμενο μήνα όμως, αλλάζει κάτι. Ο οργανισμός ενεργοποιεί γονίδια που αυξάνουν την παραγωγή του ενζύμου που συνθέτει το γλυκογόνο, κατά συνέπεια και τη σύνθεση του τελευταίου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αποτελεσματικότερη αποθήκευσή του. Το γλυκογόνο που επιστρέφει στον οργανισμό κουβαλάει μαζί του και το νερό που έχει ανάγκη. Σε αυτό το σημείο, αν το άτομο απογοητευτεί, γιατί ενώ τον πρώτο μήνα έχασε 4 κιλά, τον δεύτερο δεν έχασε τίποτα, και αρχίσει να τρώει «κανονικά» (δηλαδή τροφή με κανονικούς υδατάνθρακες), τότε η αποτελεσματικότητα που οργανισμού να αποθηκεύει γλυκογόνο λειτουργεί ως μπούμερανγκ, αφού αντί να αποθηκεύσει ο οργανισμός 500 γρ γλυκογόνο αποθηκεύει 600 ή ακόμα και 700 γρ με αποτέλεσμα τα κιλά στη ζυγαριά να αυξάνονται δραματικά με πολύ άσχημες συνέπειες για το άτομο. Για να μην το κάνουμε όμως πολύ τραγικό το όλο θέμα, όταν ο οργανισμός αντιληφθεί ότι έχει περισσότερο γλυκογόνο απ’ ότι είναι ρυθμισμένος να έχει (500 γρ.) παύει να συνθέτει το ένζυμο και το γλυκογόνο (και τα υγρά που κρατάει) επιστρέφουν στην προκαθορισμένη ποσότητα (500 γρ.).
Είναι υγιεινές οι πρωτεϊνικές δίαιτες?
Όχι. Η αυξημένη λήψη πρωτεϊνών και λιπαρών (που σχεδόν πάντα συνυπάρχουν) κάνουν τις δίαιτες αυτές εξαιρετικά ανθυγιεινές. Υπάρχει κατακραυγή από πολλούς οργανισμούς διατροφής και ιατρικής παγκοσμίως. Γενικά, υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που στηρίζουν, ότι οι πρωτεϊνικές δίαιτες βλάπτουν με τους εξής τρόπους:
- Νεφρά: Η αυξημένη πρόσληψη πρωτεϊνών εντείνει τη λειτουργία των νεφρών κάνοντάς τα επιδεκτικά σε παθήσεις.
- Υψηλή χοληστερίνη: Οι πρωτεϊνικές δίαιτες αυξάνουν τη χοληστερίνη, που είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου εμφάνισης παθήσεων της καρδιάς, του εγκεφαλικού και του καρκίνου
- Οστεοπόρωση
- Πέτρες στα Νεφρά
- Καρκίνος
Δεν υπάρχει κανένας λόγος να ακολουθείτε αυτές τις δίαιτες!
- Κάνει κακό στην υγεία: Υπάρχουν πολλές ιατρικές μελέτες που δείχνουν ότι η δίαιτες που βασίζονται στην μείωση των θερμίδων, αλλά δε βελτιώνουν συνολικά τις διατροφικές συνήθειες κάνουν κακό στην υγεία. Παρενέργειες της δίαιτας, όπως δυσκοιλιότητα, αδυναμία, ατονία, αδυναμία συγκέντρωσης, απώλεια μυϊκού ιστού, διαταραχές περιόδου κτλ είμαι μόνο μερικές από τις αρνητικές συνέπειες της δίαιτας. Οι μακροχρόνιες συνέπειες είναι πολύ χειρότερες!
- Είναι σίγουρο ότι θα ξαναπάρετε τα κιλά: Η δίαιτα δε σε μαθαίνει να τρως σωστά. Συνεχίζεις να τρως τις ίδιες λάθος τροφές, απλά τρως λιγότερο. Το αποτέλεσμα είναι να χάνεις κιλά όσο την εφαρμόζεις (π.χ 6 μήνες) και μετά τρώγοντας τις ίδιες λάθος τροφές τα κιλά επιστρέφουν, συνήθως και περισσότερα. Για αυτόν τον μηχανισμό υπάρχει επιστημονική εξήγηση. Οφείλεται στο γεγονός ότι, με τη δίαιτα μειώνεται ο μεταβολισμός! Όταν κάποιος ξεκινάει μία δίαιτα, είναι ας πούμε 80 κιλά με μεταβολισμό 1600 θερμίδες. Όταν τελειώνει τη δίαιτα μετά από 6 μήνες τα κιλά έχουν γίνει 70, αλλά ο μεταβολισμός έχει μειωθεί στις 1300 θερμίδες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι από 10 κιλά που έφυγαν, τα 5 ήταν μυϊκός ιστός (οι διαιτολόγοι τα λένε υγρά…) που συνεισφέρουν 6 φορές περισσότερο στον μεταβολισμό. Μετά το τέλος της δίαιτας και αφού ξεκινήσετε να τρώτε όπως πριν (όταν ο μεταβολισμός σας ήταν 1600 θερμίδες, ενώ τώρα 1300), τα κιλά αργά ή γρήγορα επιστρέφουν (συνήθως γρήγορα). Μόνο με τη σωστή διατροφή σε συνδυασμό με τη γενική εικόνα της κατάστασης υγείας του οργανισμού σας (χάρη στη χαρτογράφηση με βιοσυτονισμό) το εξατομικευμένο τεστ διατροφικής δυσανεξίας, και ταυτόχρονα το πρόγραμμα αποτοξίνωσης που διαμορφώνουμε σε συνεργασία με εσάς στο Κέντρο VIVAMUS, είναι δυνατόν να μην αυξηθεί ο μεταβολισμός και να μην ξαναπάρετε περιττά κιλά, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα και την Υγεία σας.
- Με τις δίαιτες είναι πολύ πιθανόν ότι θα πάθετε το σύνδρομο γιο-γιο: Πολλές φορές άτομα πάσχουν από το σύνδρομο γιο-γιο. Αυτό είναι ένα σύνδρομο όπου εμφανίζεται σε άτομα που κάνουν δίαιτες και αυξομειώνεται το βάρος τους. Τυπικά χαρακτηρίζεται από καταστροφή του μεταβολισμού και του σώματος. Ας πάρουμε μια τυπική ιστορία κοπέλας που είναι 70 κιλά και κάνει δίαιτα για να γίνει 60. Κόβοντας το βραδινό χάνει 5 κιλά μυϊκή μάζα («υγρά»!) και 5 κιλά λίπος σε 3 μήνες και ξαναρχίζει την κακή διατροφή που έκανε. Μετά από 1 χρόνο έχει ξαναπάρει τα 10 κιλά, αλλά αυτήν την φορά πήρε 6 κιλά λίπος και 4 κιλά μυϊκή μάζα. Ξανακάνει δίαιτα, αυτήν την φορά με διαιτολόγο, και χάνει πάλι 10 κιλά σε 3 μήνες, αλλά χάνει πάλι 5 κιλά μυϊκή μάζα και 5 κιλά λίπος. Όταν τον επόμενο χειμώνα ξαναπαίρνει τα 10 κιλά, παίρνει 6 κιλά λίπος και 4 κιλά μυϊκή μάζα. Για να μην τα πολυλογούμε, μετά από 5-6 δίαιτες είναι ακόμα 70 κιλά, αλλά το σώμα της έχει αλλάξει. Φυσικά, γιατί πριν ξεκινήσει τις δίαιτες ήταν 70 κιλά, από τα οποία τα 45 ήταν μυϊκή μάζα και τα 20 λίπος, τώρα τα 40 είναι μυϊκή μάζα και τα 25 λίπος. Αυτό είναι το φαινόμενο γιο-γιο. Ως συνέπεια της αύξησης του ποσοστού λίπους στο σώμα της κοπέλας έχουμε μείωση του μεταβολισμού (γιατί ο μεταβολισμός εξαρτάται από την μυϊκή μάζα, που είναι 6 φορές πιο ενεργή μεταβολικά). Με τη σωστή διατροφή σύμφωνα και με το τεστ δυσανεξίας (μπορείτε να απευθυνθείτε για πληροφορίες στο 210 9769116, 6944 116559, 6980 667655 στο Κέντρο VIVAMUS) o μεταβολισμός αυξάνεται δεν μειώνεται και έτσι δεν εμφανίζεται το φαινόμενο γιο-γιο.
- Η στέρηση της ποσότητας της τροφής αυξάνει την πιθανότητα βουλιμίας: Σύμφωνα με ιατρικές έρευνες έχει αποδειχθεί ότι όσοι κάνουν δίαιτα μειώνοντας την ποσότητα της τροφής που τρώνε οδηγούνται σε σύνδρομο βουλιμίας. Αυτό γίνεται γιατί το κέντρο ελέγχου της όρεξης απορρυθμίζεται, όταν στερούμε από τον οργανισμό ποσότητα τροφής. Σε μελέτες έχει αποδειχθεί ότι η στέρηση ποσότητας τροφής αυξάνει την ηδονή που αντλεί κάποιος από τις τροφές, και ειδικά τις τροφές με χαμηλή διατροφική αξία (γλυκά, παγωτά, τροφές-σκουπίδια κτλ). Το αποτέλεσμα είναι όταν το άτομο «παρατήσει» τη δίαιτα (που συμβαίνει σχεδόν πάντα), αναγκάζεται να «ξεσπάει» σε τροφές χαμηλής διατροφικής αξίας. Αυτό προκαλεί ενοχές και απογοήτευση και σπρώχνει το άτομο να ξανακάνει δίαιτα και να ξαναμπεί σε έναν φαύλο κύκλο που καταστρέφει την υγεία του και τον μεταβολισμό του. Μόνο με τη σωστή διατροφή, σύμφωνα και με το τεστ διατροφικής δυσανεξίας μπορεί κάποιος να χάσει κιλά, χωρίς να περιορίσει την ποσότητα της τροφής που τρώει και να γλυτώσει από τη βουλιμία.
- Η αποτυχημένη προσπάθεια δίαιτας προκαλεί αυξημένα αρνητικά συναισθήματα ενοχής και κατάθλιψης: Πρωινό τοστάκι, μετά μήλο, μετά ψητό-σαλάτα και το βράδυ γιαούρτι 2%. Πόσο καιρό μπορείτε να το κάνεις αυτό? 1 μήνα? 2 μήνες? 3 μήνες? Δεν φταίτε εσείς αν δεν αντέξετε και τα παρατήσετε, όμως ο διαιτολόγος σου θεωρεί ότι δεν έχετε αρκετή δύναμη βούλησης. Είστε αδύναμες/οι. Δεν θέλετε να βοηθήσετε τον εαυτό σας. Είναι δυνατόν να μην βαριέστε αυτήν την άθλια δίαιτα που σας στερεί όλες τις γεύσεις? Όχι, δεν φταίτε εσείς, αυτή η δίαιτα είναι ΒΑΡΕΤΗ και αδιάφορη. Ολα τα συναισθήματα ενοχής και κατάθλιψης που συχνά σας μεταφέρουν δεν σας αξίζουν!.
- Η δίαιτα (με την έννοια συγκεκριμένων τροφών καθημερινά) σας κάνει εξαρτημένους/ες από τον διαιτολόγο: Η δίαιτα δεν σας μαθαίνει να τρώτε σωστά. Είναι μόνο ένα δεκανίκι που δουλεύει όσο το τηρείτε κατά γράμμα. Και όταν παρεκτρέπεστε ελάχιστα, αποτυγχάνετε. Η δίαιτα είναι ένα εργαλείο που σας κάνει εξαρτημένους/ες από το διαιτολόγο. Δεν σας επιτρέπει να τρώτε σωστά. Δεν συμβάλλει στην ανεξαρτησία σας. Το τεστ δυσανεξίας σας απελευθερώνει!Γνωρίζοντας τί πρέπει να αποφύγετε για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας του οργανισμού διασφαλίζοντας ταυτόχρονα και το μεταβολισμό, τρώτε σωστά, δεν παίρνετε κιλά και διατηρείτε την ποιότητα στη ζωή σας.
Στοιχεία πήραμε και από holistic-greece.com