Η «τρομοκρατία» παιδιών από συνομηλίκους τους συνιστά στις μέρες μας, συχνό φαινόμενο αν όχι καθημερινότητα σε κάποια σχολεία. Κατά καιρούς υπάρχουν εκπομπές που περιγράφουν το ξενόφερτο αυτό φαινόμενο, όμως στην ουσία οι πραγματικές αιτίες δεν αναλύονται ή τουλάχιστον όχι πλήρως. Καθώς έτυχε να ακούσω σχετική ομιλία της Ομότιμης Καθηγήτριας Ψυχολογίας της Παιδαγωγικής Σχολής ΑΠΘ, Μαρίας Ζαφρανά με τίτλο «ανακαλύπτοντας και εκπαιδεύοντας τον ανθρώπινο εγκέφαλο», έκρινα ότι η αποκατάσταση της αλήθειας συνιστά προϋπόθεση για την εξέλιξη των παιδιών και της κοινωνίας μας γενικότερα.
Η γνώση αποτελεί πάντα το εφαλτήριο για την αλλαγή του τρόπου ζωής και μπορεί να συμβάλλει τα μέγιστα ως οδηγός στη στάση τόσο του οικογενειακού όσο και του σχολικού περιβάλλοντος. Για το λόγο αυτό, εφόσον υπάρξει ενδιαφέρον, ως κέντρο με ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων και υπηρεσιών, σκεφτόμαστε να οργανώσουμε ημερίδα –σεμινάριο με τη Συνεργάτιδα Σύμβουλο Ψυχικής Υγιεινής του Κέντρου Αθανασία Μιχαλοπούλου. Παρακαλούμε όπως επικοινωνήσετε μαζί μας για την εκδήλωση ενδιαφέροντος στο 210 9769116, 6980 667655 ή αποστείλετε email στο [email protected].
Τμήμα του εγκεφάλου είναι ο λεγόμενος συγκινησιακός εγκέφαλος (αφορά όπως δείχνει και η λέξη τα συναισθήματα). Το τμήμα λοιπόν αυτό πάσχει από το τί βλέπουν τα παιδιά. Ειδικότερα τα μωρά (μηνών) αυτό που βλέπουν είναι η εικόνα και η κίνηση όχι ο λόγος. Κατά συνέπεια η συνήθης τακτική του να ‘εγκαταλείπονται» τα παιδιά στα θεάματα της τηλεόρασης, λειτουργεί καθαρά παρασιτικά. Για το λόγο αυτό, τα περισσότερα από τα παιδιά όταν πάνε σχολείο έχουν πρόβλημα στην ομιλία και μάλιστα πρόβλημα μη αναστρέψιμο σύμφωνα με την κα Ζαφρανά. Μπορεί να έχει ο εγκέφαλος πλαστικότητα αλλά έχει και τα όριά του.
Η καλύτερη τροφή του εγκεφάλου είναι η ΑΓΑΠΗ! Η σωστή ανατροφή στηρίζεται σε αυτή καθώς προσφέρει πρωτίστως ασφάλεια και εκδηλώνεται κυρίως ως ΒΑΘΥΣ ΣΕΒΑΣΜΟΣ απέναντι στο παιδί. Την αγάπη βιώνει έντονα και χαίρεται ακόμα και η τελευταία ίνα του κορμιού και του μυαλού του παιδιού. Οι γονείς, δάσκαλοι και το γενικότερο περιβάλλον –κάτι που δεν αφορά μόνο τα παιδιά αλλά τη συμπεριφορά μας απέναντι σε κάθε συνάνθρωπό μας- πρέπει να σέβονται το τί τρώει το παιδί, με ποιόν συναναστρέφεται και παράλληλα να του δείχνουν την όμορφη πλευρά της ζωής. Αυτό συνίσταται στην επαφή με τη φύση, με ανθρώπους που είναι ισορροπημένοι, με παιχνίδια σωστά δημιουργικά (πχ. lego που δε θα χαλάσουν την επόμενη στιγμή).Παρεμπιπτόντως αναφορικά με τα παιχνίδια, είναι σημαντικό να μη δίνεται πληθώρα από αυτά αλλά ένα τη φορά. Τα υπόλοιπα αφαιρούνται και εμφανίζονται όταν πρέπει). Η μανία της αγοράς παιχνιδιών είναι λάθος.
Το παιδί θέλει όριο, τάξη, καθαριότητα, αγάπη και την παρουσία των γονιών. Ο ρόλος του γονιού και του καλού δασκάλου είναι να δίνει ερέθισμα στο παιδί και να περιμένει την απάντηση. Δεν επιβάλλει, δε συμμορφώνει, δεν κατακεραυνώνει με ανόητες παρατηρήσεις (πχ. είσαι ανόητος) οι χαρακτηρισμοί απαγορεύονται.
Για τη ψυχική υγεία του παιδιού τα πρέπει είναι τα ακόλουθα:
α. απαγορεύεται η τιμωρία (ότι και να κάνει το παιδί, γιατί το παιδί είναι νοήμων πλάσμα , δεν είναι σκύλος και γάτα
β. ανάγκη εξήγησης (το παιδί μπορεί να καταλάβει, μιλάει, σκέφτεται)
γ. απαγορεύεται ο αρνητικός χαρακτηρισμός διότι έχει να κάνει με την αυτοεκτίμηση και την αυτό-εικόνα του παιδιού. Τα παιδιά δεν είναι αποκλειστική ιδιοκτησία και περιουσία κανενός.Επιπλέον, προσπάθειες αποτροπής με φράσεις όπως «τα καλά παιδιά δεν το κάνουν» (άρα εσύ είσαι κακός), ή «είσαι μπούφος» κρίνονται αντιπαιδαγωγικές και απαράδεκτες. Πώς είναι δυνατότ να περιμένουν γονείς και εκπαιδευτικοί λέγοντας κάτι τέτοιο να γίνει άριστο το παιδί που αποκαλούν μπούφο; Όπως δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανοησία από το να λέει κάποιος σε ένα παιδί «είσαι τεμπέλης» και να περιμένει να γίνει εργατικό. Σύμφωνα με το αξίωμα της αυτοπραγματοποιούμενης προφητείας στη ψυχολογία το παιδί γράφει “είμαι τεμπέλης” γιατί να δουλέψω, ο μπαμπάς είπε ότι είμαι τεμπέλης.
δ. τα όρια επιβάλλονται. Τα ζητάει το παιδί για να ξέρει ποιο είναι το περιβάλλον μέσα στο οποίο κινείται παντού. Ενδεικτικά στο σχολείο είναι σημαντικό να ξέρει πού θα είναι ο πίνακας, τα βιβλία, οι δουλειές, οι εργασίες (όχι όμως ένας στεγνός πίνακας). Το παιδί χρειάζεται ερεθίσματα. Ο εγκέφαλος έχει έναν τρόπο να καταλαβαίνει το περιβάλλον, ταυτίζοντας το συγκεκριμένο με το αφηρημένο. Ενδεικτικά όταν το παιδί πιάνει το τραπέζι το λέει «τραπέζι». Αν αντίθετα το χαρακτηρίσουμε «ελέφαντα» ελέφαντα θα το μάθει. Κάτι τέτοιο συνιστά λοιπόν εσφαλμένη σύνδεση και η γλώσσα είναι αφηρημένη πολύ πιο αφηρημένη από τα μαθηματικά.
στ. όχι συναισθηματική απόρριψη ( = περιφρόνηση, ή με ενοχλεί η παρουσία σου. Πάρα πολύ κακό μήνυμα για το παιδί. Αισθάνεται ότι δεν έχει προσωπική αξία.
Γενικότερα είναι ένας αιώνας που κτυπάει τον άνθρωπο στη ρίζα του. Τον κάνει να είναι άκριτος καταναλωτής και τίποτα παραπάνω. Δεν ενδιαφέρεται. Ο άνθρωπος είναι ένα νούμερο που αντικαθίσταται την άλλη στιγμή. Χάνει το μεγαλείο του. Χάνεται το πρόσωπο και το χάρισμα που έχει ο καθένας από εμάς. Αυτό λειτουργούσε στην Αμερική και θέλουν να κάνουν έτσι και την Ελλάδα. Αυτό το μοντέλο προσπαθούν να φέρουν στην Ελλάδα να μην έχει αξία ο άνθρωπος που είναι το πιο σημαντικό κομμάτι και το πιο θαυμαστό, φθάνει να διασφαλιστούν οι προαναφερόμενες συνθήκες.
Αντίθετα εμείς μπορούμε να στοχεύουμε στις αξίες με προεξάρχων το ήθος (κατανοεί, συγχωρεί (συν+ χωρεί) συμπαραστέκεται . Ο πολιτισμός μας είναι ξεχωριστός (έχουμε ένα κελάρι με όλα τα καλούδια της παράδοσης και εμείς μένουμε εκτός με τα ξυλοκέρατα λένε χαρακτηριστικά κάποιοι.
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ :Αναρωτιόμαστε: είναι δυνατόν μέχρι 1η δημοτικού να φθάνουν μέχρι το 100 μόνο, ενώ παιδιά αυτής της ηλικίας βγάζουν ρίζες τετραγωνικές – παιδιά 5,6 χρονών. Ο Αινστάιν σύστηνε να διαβάζουν παραμύθια. Αναγνώσματα λοιπόν πολύ σημαντικά. Διαβρωτικός και καταστροφικός ρόλος της τηλεόρασης χωρίς να τη δαιμονοποιούμε (εγκλήματα, φόνοι, καταστροφές, τέρατα αντικρύζουν τα μικρά παιδάκια. Και επειδή όλα αυτά περνούν από ένα τεστ που κάνουν οι Αμερικάνοι όταν ετοιμάζουν ένα έργο, βάζουν το μέσο Αμερικάνο να το δει και κάνουν τις μετατροπές με βάση τις αντιδράσεις του.Οταν λοιπόν κοιμηθεί θα βάλουν πιο πολύ βία (γιατί υπάρχει και η λεγόμενη αποευαισθητοποίηση στη βία – όσο πιο πολύ τόσο πιο πολύ εθίζεσαι (ε βάλε πιο πολύ βία) ούτε συγκίνηση, συνηθίζεις στο δηλητήριο και αποευασθητοποιείσαι και αυτό συμβαίνει πολύ περισσότερο στα παιδιά (βλ. booling ) αυτά δεν υπήρχαν στο παρελθόν.
Μόνο περιγραφές υπάρχουν όχι τις αιτίες. Τί συμβαίνει μέσα στις σχολικές τάξεις; Αγρίεψαν τα παιδιά. Βάλαμε το σατανά ή το χαζοκούτι μέσα στο σπίτι μας. Αλλά δεν είναι απλά χαζοκούτι αλλά καταστρεπτικό. Ξεχάσαμε τα παρμύθια, τον καραγκιόζη, το μύθο. Η δύναμη του μύθου είναι τεράστια. Εχει το παιδί ένα ελάττωμα ή κοροιδεύουν κάποιο, αρκεί να πεις ένα μύθο και τα παιδιά χωρίς καν να κάνεις αναφορά στο περιστατικό έχουν καταλάβει και συμμορφωθεί. Και έχουμε θησαυρούς από μύθους (Αίσωπος πχ) Διδάσκεις χωρίς τα πρέπει.
ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ : είναι το πιο σπουδαίο πράγμα σε έναν άνθρωποι ειδικά σε ένα παιδί να αισθάνεται ότι είναι επαρκές, να αισθάνεται ικανό και τότε μόνο είναι ισορροπημένο, θαρραλέο να αντιμετωπίσει την οποιαδήποτε φουρτούνα. Η ψυχική ισορροπία είναι το χρυσάφι. Χαμηλή αυτοεκτίμηση για παιδιά και γονείς είναι καταστροφική. Και συχνά φορτώνουμε τα παιδιά με ότι δεν κάναμε εμείς. ΔΙΚΕΣ ΜΑΣ ΦΙΛΟΔΟΞΙΕΣ ΠΟΥ ΕΜΕΙΣ ΔΕΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΑΜΕ δεν έχουμε το δικαίωμα να τις περνάμε στα παιδιά και να τις απαιτούμε.
ΠΟΛΛΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ στα παιδιά. Ο γονικός ρόλος έχει καταλήξει να περιορίζεται μόνο στο φιλάκι και καληνύχτα. Οι υπέρμετρες δραστηριότητες είναι βλαπτικές. Θα έπρεπε ένα μεγάλο κομμάτι να συντελείται στο σχολείο και έτσι το παιδί να έχει το απόγευμά του να ξεκουραστεί και να παίξει. Το παιδί πρέπει να μάθει γλώσσα σε αυτή την ηλικία, είναι χαρισματικό.
ΠΑΡΑΘΥΡΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ : Περίοδοι ειδικής ευαισθησίας, κατά τη διάρκεια των οποίων ο εγκέφαλός μας καλωδιώνεται νευρωνικά για το κέντρο που επεξεργάζεται σειριακή εφαρμογή, μαθηματική σκέψη δηλ γλώσσα, και μαθηματικά για το κέντρο που επεξεργάζεται τη ξένη γλώσσα, τη μουσική ικανότητα έχουμε περιόδους χρονικές που γίνεται αυτή η καλωδίωση. Πχ. για τη γλώσσα το παιδί ακούει και από τη μήτρα. Ολοκληρώνεται στα 6. Σημαντικά για τη γλώσσα -προφορική και γραπτή- είναι τα παραδοσιακά ποιήματα, νανουρίσματα, μύθοι που έχουν εικόνα, λυρισμό. Σημαντικό να ακούν κάτι με το οποίο μαγεύονται πχ: Εβγα ήλιε πύρωσέ με και κουλούρια φόρτωσέ με να ανεβώ στα κεραμίδια να σου ανάψω τα καντήλια με το μέλι με το γάλα και με τη χρυσή κουτάλα. Απίστευτα ποιητικό και τα λατρεύουν.
Οι ηλικίες που λατρεύουν την ποίηση είναι κυρίως τα μικρά (ειδικά στην ηλικία των 2-3 είναι τροφη πνευματική. Ετσι τα ακούμε να λένε “πες το πάλι”. Η ποίηση είναι θησαυρός και παραδοσιακή και έντεχνη δυστυχώς λείπει από τα σχολεία. Από αυτά τα ευμνημόνευτα πάμε σε αγνώστους συγγραφείς. πχ. Η Πηνελόπη Δέλτα είναι υπέροχη έχει φύγει από τα σχολεία (πχ. μυστικά του βάλτου και αντίθετα θα βάλουμε τα ζώδια του Λεφάκη και ψάχνουμε γιατί πέφτουμε στην έκθεση κλπ. Και δυστυχώς είμαστε τελευταίοι σε Ευρωπαικό επίπεδο./
Ανάγκη συνειδητής επανάστασης μέσα στις καρδιές των ανθρώπων: Πόσο καταστροφική η τηλεόραση. Ανάγκη επιστροφής η ομορφιά της παράδοσης. Και οι δάσκαλοι, πέρα και έξω από το πρόγραμμα, να δώσουν την ασπίδα στα παιδιά να ξανασυλλαβίσουμε τον πολιτισμό μας!
Μεγάλος ο ρόλος του δασκάλου και η προσχολική αγωγή (νηπιαγωγοί – η πιο σημαντική βαθμίδα εκπαίδευσης. Ο Παίσιος Αγιορείτης έλεγε σε δασκάλους αγαπώ την πατρίδα και το Χριστό έλεγε: δια βίου γνώση και δεξιότητες στο παιδί. Αν αγαπάς τον άνθρωπο έχεις πολλούς τρόπους να συνδέεσαι με αυτόν. Είναι δύναμη πραγματικά. Το να αγαπάς είναι να εκτίθεσαι και να μη φοβάσαι. Εμείς μαθαίνουμε φόβο στα παιδιά .
Θεάματα που αφορούν μόνο τον πόλεμο, την καταστροφή. Δηλώσεις σχετικά με την ανυπαρξία του μέλλοντος.
ΕΝΑ ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ:
Γυρίστε πίσω στην παράδοση, διαβάστε ελληνική λογοτεχνία, μιλήστε με τα παιδιά σας. Η Ελλάδα έχει πολιτισμό, ανθρώπους με ήθος και φιλότιμο. Εχει περάσει από πολλές δυσκολίες και απίστευτη φτώχεια. Δε θα μας βάλουν κάτω ούτε η Ευρώπη ούτε το Νομισματικό Ταμείο. Επομένως : εκ βάθρων οργάνωση η προσχολική ηλικία. Τα παιδαγωγικά ιδρύματανα κάνουν δουλειά και να διδάξουν τον εγκέφαλο. Προγραμματιζόμαστε στις συμπεριφορές και γινόμαστε πιο επιεικείς στα ανθρώπινα λάθη. Συγχωρούμε όχι τιμωροί και εκδικητές, δεν μπορούμε να κρατήσουμε κακία σε κάποιον που φοβάται.
Πρώτα η Οικογένεια προσφέροντας ως κύρια τροφή την ΑΓΑΠΗ, ΣΕΒΑΣΜΟ & ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗ ΜΕ ΠΑΙΔΙ, ΟΧΙ ΣΩΡΕΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ, ΚΑΘΟΛΟΥ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ (μέχρι και τα 6). Μπορούμε να τα δούμε από τους υπολογιστές. Ανεξέλεγκτο χαζοκούτι που μας στερεί και από επικοινωνία με τα παιδιά μας. Οταν είναι κάτι ακατάλληλο για το παιδί είναι και για όλους. ‘Ολη την Οικογένεια. (Διευρκίνιση: Οταν καταφερόμαστε εναντίον της τηλεόρασης καταφερόμαστε εναντίον των προγραμμάτων όχι το μέσο.)
Το μέλλον είναι μπροστά μας και εξαρτάται από εμάς.
Νικόλ Κορδέλλα