Ο 21ος αιώνας όπως και ο 20ος έχουν καταγραφεί αναμφίβολα σαν εποχές κρίσης κατά βάση πολιτισμικής, Μια κρίσης αδιάκοπης ακόμα και στον τομέα της επιστήμης, που έχει ταυτιστεί με κάστρο απόρθητο από τα ανθρώπινα σφάλματα και ελαττώματα, από τις αντιλήψεις που διατρέχουν την κοινωνία και από το πνεύμα της εποχής.
Η αλήθεια όμως είναι ότι και η επιστήμη -απόρροια της επιστημονικής κοινότητας- διαμορφώνεται από ανθρώπους που έχουν αναπόφευκτα τα χαρακτηριστικά της εποχής τους.
Η προχειρότητα, η άγνοια κινδύνου, η κερδοσκοπία, η έλλειψη σεβασμού και αξιοπρέπειας, η προβολή συχνά σκοτεινών προτύπων καθώς και μια ‘fast food’ κουλτούρα διαχέονται και στους χώρους της επιστήμης –όπως αναφέρει ο κος Πέτρος Αργυρίου στο βιβλίο του (σε συνεργασία με τον Beldeu Singh) «Τι δεν σας λένε οι γιατροί»-. Μια επιστήμη που παραμένει στο απυρόβλητο, με μια τυφλή εμπιστοσύνη να την περιβάλλει, όπως κάποτε ίσχυε με τη θρησκεία.
Η ιατρική, χωρίς να είναι καθαρά θετική επιστήμη, είναι εξαιρετικά ευεπηρέαστη από τις κοινωνικές και πολιτισμικές συνθήκες, λόγω της πιο άμεσης και έντονης αλληλεπίδρασής της με την κοινωνία. Παρά όμως τις πομπώδεις διακηρύξεις για επιστημονικά επιτεύγματα και θαύματα – στην πραγματικότητα χωλαίνει. Απόδειξη ο όλο και μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων που πάσχουν, η αύξηση των ασθενειών και θανάτων από αυτές, καθώς και η συνεχής εξάρτηση από φάρμακα που πληθαίνουν διατηρώντας τους πάσχοντες σε μια κατάσταση απλής επιβίωσης και όχι πραγματικής ευεξίας!
Και το τραγικό είναι ότι παρότι ελάχιστοι είναι πραγματικά ευχαριστημένοι από το υπάρχον ιατρικό σύστημα, η έντονη δυσαρέσκεια δεν έχει φτάσει σε εκείνη την κρίσιμη μάζα που θα τη μεταμορφώσει σε παραγωγική κριτική. Μια σχέση υποτέλειας εμφανώς υπάρχει ανάμεσα στο γιατρό και τον ασθενή.
Η ίδια η ιατρική, με τη μορφή που έχει αναπτύξει παρουσιάζει έμφυτες ατέλειες και ανωμαλίες. Φαινόμενα όπως η αυτοίαση και το πλασέμπο αγνοούνται ή παραποιούνται. Έχει καταλήξει να δρα όχι για τη διατήρηση της υγείας των ατόμων και των πληθυσμών, αλλά για να αντιμετωπίσει τις ασθένειες αφότου έχουν εγκατασταθεί.
Λίγοι από εμάς συνειδητοποιούν πόσο πολλά, απ’ αυτά που σκεφτόμαστε και βλέπουμε, έχουν διαμορφωθεί σύμφωνα με την παιδεία μας. Αν ήμασταν γεννημένοι το 18ο αιώνα, η γη θα ήταν για εμάς αναμφίβολα επίπεδη. ‘Οσοι πίστευαν κάτι άλλο, ακόμη κι αν είχαν σημαντικές αποδείξεις, θεωρούνταν αιρετικοί και παράφρονες. Χρειάστηκαν200 χρόνια για να παραδεχτούν την ήττα τους όσοι δεν θεωρούσαν τη γη σφαιρική.
Σήμερα η ίδια αρνητική στάση υφίσταται και στην αντιμετώπιση των θεμάτων υγείας. Πολλά από τα σημαντικά ιατρικά θέματα, όπως και ο τρόπος αντιμετώπισης της υγείας μας βασίζονται σε θεωρίες του Sir Isaac Newton και των συγχρόνων του -17ου & 18ου αιώνα- σύμφωνα με τις οποίες το ανθρώπινο σώμα συνιστά μια μηχανή από διάφορα μέρη. Νοοτροπία που οδήγησε στη δημιουργία νοσοκομειακών τμημάτων για κάθε σύστημα του οργανισμού και την εφαρμογή των μεταμοσχεύσεων και της χειρουργικής απομάκρυνσης μελών του σώματος που δε λειτουργούσαν ή δεν «χρειάζονταν» από τη σκωληκοειδή απόφυση μέχρι τις αμυγδαλές ( βλ. 100% υγεία Patrick Holford).
Παράλληλα η θεωρία των μικροβίων, ως φορέων ασθενειών (Louis Pasteur 19ος αιώνας δημιούργησε την αντίληψη ότι κάθε ασθένεια προκαλείται από έναν εξωτερικό παράγοντα, που έπρεπε συνήθως να απομακρυνθεί με φάρμακα ή χειρουργική επέμβαση. Έτσι μπήκαμε στην εποχή της χρήσης των φαρμάκων για κάθε αρρώστια χωριστά. Αν και αυτή η προσέγγιση έφερε μερικά θετικά αποτελέσματα, η έννοια της «επιθετικής ιατρικής» απέτυχε στο να καταπολεμήσει τις περισσότερες από τις ασθένειες που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Σύμφωνα με άρθρο του Newsroom CNN Greece της 23ης Μαΐου 2019 με τίτλο «Διπλάσιοι άνθρωποι θα πεθαίνουν παγκοσμίως από σοβαρές παθήσεις τα επόμενα χρόνια» «ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν από κάποια σοβαρή πάθηση και έχουν ανάγκη ανακουφιστικής φροντίδας, σχεδόν θα διπλασιαστεί μέσα στις επόμενες τέσσερις δεκαετίες. Έως το 2060 μάλιστα, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική μελέτη, προβλέπεται ότι κάθε χρόνο περίπου 48 εκατομμύρια άνθρωποι θα πεθαίνουν παγκοσμίως από σοβαρή πάθηση (το 47% όλων των θανάτων διεθνώς) και θα χρειάζονται ανακουφιστική πάθηση για να μην υποφέρουν». Αντί να προσπαθούμε να «ρυθμίσουμε» την υγεία κάποιου ανθρώπου, παίζοντας το Θεό, με υψηλής τεχνολογίας ιατρικά μέσα, υπάρχει ένας άλλος τρόπος, που αφορά στην ουσία της Ιατρικής όπως οι πρόγονοί μας δίδαξαν.
ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ (στοιχεία από ekivolos.gr)
Πράγματι, η ολιστική ιατρική εφαρμοζόταν στην αρχαιότητα ήδη από την προϊστορική περίοδο. Πρώτος γνωστός γιατρός υπήρξε ο Παιών, η φήμη του οποίου υπήρξε τόσο μεγάλη, ώστε θεωρήθηκε ιατρός των θεών. Σημαντικός γιατρός, φυσιοθεραπευτής και βοτανολόγος υπήρξε ο Χείρων ο Κένταυρος. Άλλος σημαντικός γιατρός ήταν ο Μελάμποδας. Ο Μελάμποδας ήταν και ψυχοθεραπευτής, ψυχαναλυτής. Με την ψυχοθεραπευτική του μέθοδο θεράπευσε τον Άλκανθο, βασιλιά των Μεγάρων από το γένος των Πελοπιδών, από χρόνια μελαγχολία. Θεράπευσε μάλιστα τις κόρες του Προίτου από μανία.
Ο γιατρός Γ.Α. Τσουκαντάς σε συνεργασία με τον ψυχίατρο Δ. Κουρέτα συμπεραίνει ότι οι αρχαίοι Έλληνες γιατροί του 1400 π.Χ γνώριζαν την ψυχοθεραπεία, την ομαδική ψυχοθεραπεία, την ψυχοσωματική και την ψυχανάλυση. Ο Μελάμποδας δίδαξε και μετέδωσε την ιατρική του γνώση στον Αμφιάραο. Μετά τον θάνατό του Αμφιάραου κτίστηκαν πολλά Αμφιαράεια. Την ίδια περίπου εποχή έδρασε και ο Ασκληπιός, τον οποίο μύησε στην ιατρική ο Χείρων ο Κένταυρος. Προς τιμή του κτίστηκαν τα Ασκληπιεία.
Τα Αμφιαράεια ήταν πρόδρομοι των Ασκληπιείων. Η θεραπευτική μεθοδολογία και αγωγή ήταν παρόμοια στα δυο αυτά ιεροθεραπευτήρια, λογικά όμως πιο εξελιγμένη στα Ασκληπιεία. Τα Αμφιαράεια και τα Ασκληπιεία ήταν αρχαία νοσοκομεία εξάσκησης ολιστικής ιατρικής.
Τα Ασκληπιεία κτίζονταν σε ωραίο περιβάλλον, δενδρόφυτο, ώστε να αγαλλιάζει ο ασθενής, χωρίς υγρασία και κοντά σε ιαματικά λουτρά. Οι ασθενείς υποβάλλονταν σε υποκαπνισμούς δι’ αρωμάτων ή καιόμενων αντισηπτικών βοτάνων. Έπιναν επίσης ορισμένα αφεψήματα βοτάνων, τα οποία είχαν διουρητική, αποτοξινωτική ή τονωτική δράση. Το σημαντικότερο είναι ότι οι ασθενείς υποβάλλονταν σε νηστεία ή σε ειδική δίαιτα.
Ο γιατρός Σ. Ανδρουτσόπουλος παρατηρεί ότι «εντός των θεραπευτηρίων τούτων επεδιώκετο η θεραπεία πάντων των ασθενών, πρωτίστως μεν διά της διαίτης μετά παραλλήλου γενικής τονώσεως διά της προσευχής και άλλων ιεροτελεστιών, εχορηγούντο δε ελάχιστα μόνο φάρμακα’ (‘Το Ιεροθεραπευτήριον του Αμφιαράου στον Ωρωπό’).
Στο θεραπευτικό πρόγραμμα των ιδρυμάτων αυτών συμπεριλαμβάνονταν οι σωματικές ασκήσεις, οι περίπατοι και η υδροθεραπεία-λουτροθεραπεία, η ψυχαγωγία των ασθενών με θεατρικές παραστάσεις. Γι’ αυτό και δίπλα στα Ασκληπιεία υπήρχε θέατρο, κάτι που δείχνει ότι οι αρχαίοι γιατροί θεράπευαν και την ψυχή των ασθενών, δεν έβλεπαν δηλαδή τον ασθενή ως υλική οντότητα αλλά ως ψυχοσωματική. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι εφαρμοζόταν μέσα στα ιερά η μουσικοθεραπεία, όχι μόνο για χαλάρωση των ασθενών σε περίπτωση εγχείρησης, αλλά και για τη θεραπεία ψυχικών νοσημάτων.
Η θεραπεία γινόταν διά της εγκοιμήσεως των ασθενών στο άδυτο του ναού αλλά και διά ονείρων. Επομένως τότε εφαρμοζόταν η ονειροθεραπεία, η παρακολούθηση δηλαδή των ονείρων των ασθενών και η εξήγησή τους, κάτι που οδηγεί στην έρευνα του ασυνειδήτου και στην αυτογνωσία του ασθενούς.
Η γνώση των ιερέων-ιατρών φυλασσόταν από γενιά σε γενιά. Τον 5ο αιώνα π.Χ όμως εμφανίζεται μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην ιστορία της ανθρωπότητας, ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής. Ο Ιπποκράτης μυημένος στην ιατρική των Ασκληπιείων συνέχισε και επεξέτεινε και με δικές του παρατηρήσεις και ανακαλύψεις τη μακρόχρονη ιατρική παράδοση των Ασκληπιείων. Για αυτό και εφάρμοζε τις ίδιες θεραπευτικές μεθόδους με τους προκατόχους του, δίαιτα, γυμναστική, κινησιοθεραπεία, λουτροθεραπεία κ.λπ. Ήταν δηλαδή ένας φυσικός γιατρός. Τα αποφθέγματά του ‘Φύσις νόσων ιατρός’, ‘κάλιον το προλαμβάνειν ή (=παρά) το θεραπεύειν’, ‘η τροφή είναι το φάρμακό σου’ αποτελούν το ευαγγέλιο της Φυσικοπαθητικής (Naturopathy) και δίκαια μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τον Ιπποκράτη ως Φυσικοπαθητικό ( Naturopath).
Ο Ιπποκράτης όμως μπορεί να χαρακτηριστεί και ως ο πρώτος ομοιοπαθητικός ιατρός. Υποστήριζε ότι ‘η ασθένεια προκαλείται από τα όμοια και με τα όμοια ως ιάματα ο ασθενής υγιαίνει’ (Περί τόπων των κατά άνθρωπον, 42). Ο Ιπποκράτης βέβαια αναφέρεται και στην αλλοπαθητική μέθοδο, αλλά υποστηρίζει ότι ‘και με τους δύο τρόπους αποκαθίσταται η υγεία’.
Ο Ιπποκράτης υποστηρίζει ότι αυτό που παρατηρούμε στον ασθενή δεν είναι η νόσος αλλά το σύμπτωμα, η αιτία της οποίας βρίσκεται εντός του οργανισμού και όχι έξω. Αυτό αποτελεί βασική θέση της Φυσικοπαθητικής, σύμφωνα με την οποία τα συμπτώματα δεν είναι αίτια της αρρώστιας, παρά αποτέλεσμα της καταστάσεως του οργανισμού. Ενώ η Φυσικοπαθητική ζητά να απομακρύνει ή να διορθώσει τις αιτίες και να τονώσει τον οργανισμό με τις φυσικές υγιεινές συνθήκες, η συμβατική ιατρική ζητά απλώς να καταστείλει και να απομονώσει τα συμπτώματα και δεν δίνει προσοχή στις αιτίες. Για αυτό και ο Ιπποκράτης επεμβαίνει στον τρόπο ζωής του ασθενούς και στη δίαιτά του. Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι έγραψε τρία βιβλία επ’ αυτού του θέματος: ‘Περί διαίτης’, ‘Περί τροφής’, ‘Περί υγιεινής και ασκήσεων’.
Ο Ιπποκράτης εφάρμοζε διατροφική θεραπευτική. Συνεχίζοντας το έργο των Ασκληπιάδων και του Πυθαγόρα θεωρούσε τη διατροφή ως το σημαντικότερο μέσο καταπολεμήσεως των ασθενειών. Γι’ αυτό και επενέβαινε στον τρόπο ζωής του ασθενούς και στη δίαιτά του, κάτι που έκαναν και στα Ασκληπιεία. Φαίνεται ότι είχε επηρεαστεί από τον δάσκαλό του Ηρόδικο, ο οποίος θεωρούσε ότι οι ασθένειες προκαλούνται εξαιτίας ‘κακής δίαιτας’ (με τον όρο δίαιτα δεν εννοούσε μόνο τη διατροφή αλλά ολόκληρο τον τρόπο ζωής). Ο Ιπποκράτης όριζε διαφορετικό διαιτολόγιο ανάλογα με την εποχή. Πίστευε ότι η διατροφή των ανθρώπων πρέπει να ρυθμίζεται ανάλογα με την ηλικία και τη σωματική διάπλαση του καθένα, την εποχή του έτους και τον τόπο. Επιπλέον, σύστηνε συγκεκριμένα διαιτολόγια ανάλογα με τις παθήσεις. Ο κύριος σκοπός της ιατρικής – γράφει ο Ιπποκράτης – είναι να μάθει τον άνθρωπο πώς να τρέφεται, αφού η τροφή είναι το φάρμακό μας’ (Περί Αρχαίης Ιατρικής 578, 3).
Την ίδια άποψη με τον Ιπποκράτη είχε και ο Πλάτωνας, ο οποίος φαίνεται ότι είχε μελετήσει κάποια από τα συγγράμματα των Ασκληπιάδων. ‘Δεν βλέπεις – γράφει ο Πλάτωνας – ότι και λίγο αν παραβούν τη διαταχθείσα δίαιτα αρρωσταίνουν οι αθλητές πολύ και βαριά;’ (Πολιτ. ΙΙΙ, 404 e).
Το παρακάτω απόσπασμα του Πλάτωνα θυμίζει τις απόψεις της Φυσικοπαθητικής: ‘Γιατί τίποτα δεν επιτυγχάνουν με τη θεραπεία, εκτός του ότι κάνουν πιο πολύπλοκες τις ασθένειές τους και αν κάποιος τους συμβουλεύει να πάρουν κάποιο φάρμακο, ελπίζουν ότι με αυτό θα γίνουν καλά. Αλλά μήπως αυτοί δεν είναι αξιοθρήνητοι και για το ότι θεωρούν μεγαλύτερο εχθρό τους εκείνον που τους λέει την αλήθεια, ότι δηλαδή αν δεν σταματήσει να μεθάει και να τρώει πολύ και να ασωτεύει, δεν θα τον ωφελήσουν ούτε τα φάρμακα ούτε οι καυτηριάσεις ούτε οι εγχειρήσεις’ (Πολιτ. IV, 426 a-b). Ο Πλάτωνας θεωρεί κακό επιστήμονα αυτόν που θα θεραπεύσει έναν ασθενή που δεν ακολουθεί υγιεινή ζωή. Χάος χωρίζει την αρχαία Ελληνική από τη σύγχρονη ιατρική αντίληψη. Για αυτό και στην αρχαιότητα εφαρμοζόταν η προληπτική ιατρική. Αξιοσημείωτο είναι ότι τον 2ο αιώνα π.Χ. ο φυσιοθεραπευτής Ασκληπιάδης έλεγε ότι θα έδινε σε οποιονδήποτε το δικαίωμα να τον αποκαλέσει ανάξιο γιατρό, αν ποτέ ο ίδιος ασθενούσε’.
Στην αρχαία Ελλάδα πολλοί γιατροί απέφευγαν τα φάρμακα.
Γράφει ο Ιπποκράτης: ‘Λίγα πράγματα επιτυγχάνονται με τα φάρμακα…Αλλά τώρα γίνεται σαφές ότι οι πιο διακεκριμένοι γιατροί δεν θεραπεύουν μόνο με φάρμακα αλλά και με τη δίαιτα και άλλα θεραπευτικά μέσα’ (Παραγγελίαι 14 και Περί Τέχνης 6).
Την εποχή εκείνη υπήρχε μια κόντρα ανάμεσα σε ολιστικούς γιατρούς που σπάνια χρησιμοποιούσαν φάρμακα και στους γιατρούς που θεράπευαν τα συμπτώματα με φάρμακα. Μόνο που τότε αυτοί που σπάνια χρησιμοποιούσαν φάρμακα ήταν οι διακεκριμένοι γιατροί.
Ομοίως και ο Πλάτωνας συνιστά τα εξής: ‘Οι ασθένειες, εφ’ όσον δεν είναι πολύ επικίνδυνες, δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται με φάρμακα, γιατί η φύση των ασθενειών μοιάζει με εκείνη των ζωντανών όντων, γιατί και εκείνων η κατασκευή είναι τέτοια, ώστε να έχουν μια ορισμένη διάρκεια ζωής. Επίσης το ίδιο ισχύει και για τη φύση των νόσων, αν κάποιος προσπαθεί να τις κατανικήσει με φάρμακα ανεξάρτητα από τον απαιτούμενο χρόνο, τις επιδεινώνει και τις πολλαπλασιάζει. Γι’ αυτό θα πρέπει να τις αντιμετωπίζουμε με τον κατάλληλο τρόπο ζωής, τόσο όσο ο άνθρωπος μπορεί να βρει τον χρόνο και να μην ερεθίζουμε με τα φάρμακα έναν δύστροπο εχθρό’ (Τίμαιος 88-89 b-d).
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν από τα παραπάνω, ότι στην Αρχαία Ελλάδα, η ολιστική ιατρική – που επικρατούσε- θεωρούσε ένα ανθρώπινο πλάσμα σαν μια ολότητα με αλληλοσυνδεόμενα μέρη, ήτοι: διάνοια, σώμα και πνεύμα, σχεδιασμένη να αποκαθιστά μόνη της την υγεία αν οι συνθήκες είναι καλές.
Βέβαια ο κάθε άνθρωπος είναι γεννημένος διαφορετικός και κληρονομεί ένα διαφορετικό επίπεδο ευελιξίας ή ικανότητας προσαρμογής. Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα η υγεία μας είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης ανάμεσα στην κληρονομική ικανότητα προσαρμογής μας (γονίδια) και στις συνθήκες ή το περιβάλλον. Αν το περιβάλλον είναι αρκετά εχθρικό (κακή διατροφή, μόλυνση, μικρόβια, τοξίνες, αλλεργίες κλπ.) τότε υπερβάλλουμε την προσπάθειας προσαρμογής του οργανισμούς μας και αρρωσταίνουμε. Με άλλα λόγια η κληρονομικότητα δημιουργεί μια προδιάθεση, αλλά η εκδήλωση μιας πάθησης εξαρτάται από τις συνθήκες. Θυμίζει τρόπον τινά, το μοίρασμα των χαρτιών μιας τράπουλας. Άσχετα από το πόσο καλά ή κακά είναι, το αποτέλεσμα εξαρτάται από τον τρόπο που θα παίξει κάποιος.
Ενδεικτικά, αν πάρουμε για παράδειγμα μιας από τις παθήσεις που τρομοκρατεί και μαστίζει πολλούς ανθρώπους στην εποχή μας, τον καρκίνο, όλοι ξέρουμε ότι ο κίνδυνος είναι υψηλότερος αν κάποιος καπνίζει, πίνει συστηματικά αλκοόλ, τρώει κρέας, παίρνει ορισμένα φάρμακα και ορμόνες, εκτίθεται σε αναθυμιάσεις αερίων και άλλους μολυσματικούς παράγοντες (πχ βαριά μέταλλα και ακτινοβολία), διακατέχεται από άγχος, για να αναφέρω μερικές μόνο από τις αιτίες. Αντίθετα, οι κίνδυνοι μειώνονται αν καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες από ορισμένα λαχανικά, φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικές βιταμίνες, συμπληρώματα διατροφής κορυφαίας ποιότητας (βλ. Flavon, finchleyclinic.gr,vivamus.gr) και ζείτε σε καθαρό περιβάλλον. Τα στοιχεία δείχνουν ότι όταν τα υπέρ υπερβαίνουν σημαντικά τα κατά, η υγεία μπορεί να βελτιωθεί. Με άλλα λόγια μπορείτε να έχετε την εμπειρία μιας αλματώδους βελτίωσης της υγείας σας.
Θα προσπαθήσω να μεταφέρω γνώσεις και εμπειρία, για να βοηθήσω όσο το δυνατόν περισσότερο στη φροντίδα και αποκατάσταση παθήσεων μέσω της ενίσχυσης της αυτοίασης. Με σχετικές συμβουλές, την αλλαγή της καθημερινότητας που αφορά σε διατροφή, άσκηση, ύπνο, διαχείριση του στρες, νέα από τον ιατρικό κόσμο που προσεγγίζει τον Άνθρωπο ολιστικά με εξαιρετικά αποτελέσματα. Γιατροί από την Αμερική και τη Ρωσία καθώς και Συνεργάτες στο χώρο της Λειτουργικής Ιατρικής, Φυσικοπαθητικής, Ομοιοπαθητικής, Βιοσυντονισμού, Βελονισμού, Ρεφλεξολογίας, Βοτανολογίας και τόσων άλλων μεθόδων- εργαλείων για την αποκατάσταση, θα αποτελέσουν σύμμαχό μας.
Καθώς η αρχή στην εξέλιξη είναι Η ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΟΧΙ Η ΜΙΣΑΛΛΟΔΟΞΙΑ! Δεν υπάρχουν αυθεντίες. Κάθε άτομο προσεγγίζει την αλήθεια μέσα από ένα άλλο κάτοπτρο. Και εφόσον κάθε μέθοδος από όσες ανέφερα έχει επιτυχίες, πόσο λυπηρό και τραγικό συνάμα είναι να κλείνουμε τα μάτια και τα αυτιά μας σε οτιδήποτε διαφορετικό, εφόσον λειτουργεί αποτελεσματικά.
Η συνεργασία και ο σεβασμός είναι συστατικά στοιχεία της εξέλιξης σε οποιαδήποτε πτυχή της ζωής των Ανθρώπων.
Η ιατρική πρέπει να αποκατασταθεί ως η επιστήμη του Ανθρώπου για τον Άνθρωπο. Και οι πολίτες μπορούν και πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στην έρευνα και την επιστήμη, να είναι ιατρικά εγγράμματοι, υπεύθυνα ενημερωμένοι, να δημιουργούν ομάδες ΜΚΟ για να προωθούν την πραγματική φροντίδα στον Άνθρωπο και την ευημερία της Κοινωνίας!
Είθε, να δημιουργήσουμε ένα αντίστοιχο ρεύμα και να οδηγηθούμε σε μια Υγιή Κοινωνία σε πείσμα των καιρών και των αρνητικών –πλην όμως ρεαλιστικών μέχρι σήμερα- προβλέψεων.
Νικόλ Κορδέλλα
Σύμβουλος Ολιστικής Υγείας
Με Σπουδές Φυσικοπαθητικής, Λειτουργικής Ιατρικής, Διατροφολογίας
Διακεκριμένο Μέλος Παγκόσμιου Συνδέσμου Ολιστικών Θεραπευτών
Εκπαιδεύτρια Βιοσυντονισμού
Vivamus.gr