Υπερβαροι, Προσοχη!

Πρόκειται πράγματι για αυστηρή προειδοποίηση εάν λάβουμε υπόψη τον μεγάλο αριθμό των συνανθρώπων μας που παρουσιάζουν περιττό πάχος είτε διότι είναι υπέρβαροι είτε διότι είναι παχύσαρκοι.

Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος, είναι η νόσος στην οποία συσσωρεύεται λίπος στο συκώτι, δηλαδή στο μεγάλο συμπαγές όργανο στο πάνω δεξιό μέρος της κοιλιάς. Συγκεκριμένα μέσα στα κύτταρα του συκωτιού και όχι γύρω από αυτό, όπως συχνά λέγεται. Το συκώτι, λοιπόν, μετατρέπεται από τρυφερό και ροδαλό σε λιπαρή μαργαρίνη!

Όμως, από αυτούς που εμφανίζουν λιπώδη διήθηση στο υπερηχογράφημα ή στο σκανάρισμα με συσκευές χαρτογράφησης με συχνότητες, μόνο ένα μικρό ποσοστό θα εμφανίσει ηπατίτιδα (στεατοηπατίτιδα) και κίρρωση του ήπατος, έπειτα από πολλά χρόνια. Μερικές στατιστικές ανεβάζουν το ποσοστό στο τουλάχιστον 20% του γενικού πληθυσμού (ένας στους πέντε).

Πώς δημιουργείται;

Η εξήγηση είναι ότι μετά την πέψη, η τροφή, που είναι ενέργεια και οργανική ύλη, απαραίτητες για την ανάπτυξη και τη συντήρησή μας, μεταφέρεται στο συκώτι με τη μορφή στοιχειωδών υλικών (σάκχαρα, αμινοξέα και λίπη), που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ή να καούν. Εκεί ο μεταβολισμός αναλαμβάνει, ως μια βιοχημική ισορροπία διεργασιών, την κάλυψη ενεργειακών, θρεπτικών και αμυντικών αναγκών του οργανισμού.

Αυτό είναι η φωτεινή πλευρά του φεγγαριού. Διότι ο άνθρωπος μετακόμισε πια από τις κορυφές των βουνών, όπου η τροφή ήταν λιτή και σπάνια, δίπλα σε σούπερ μάρκετ, ζαχαροπλαστεία, ντελικατέσεν, όπου αφθονούν οι θερμίδες. Ενώ μπορεί να επιβιώσει για πολύ τρώγοντας λίγο, όσο χρειάζεται, στην εποχή μας τρώει περισσότερο και κάνει καθιστική ζωή, δημιουργώντας περίσσευμα θερμίδων. Τα γονίδιά μας, όμως, έχουν στη μνήμη τους τον φόβο της πείνας.

Έτσι, ό,τι περισσεύει (σάκχαρο, λίπος, πρωτεΐνη) γίνεται τριγλυκερίδια στο συκώτι και αποθηκεύεται στο σώμα με μορφή λίπους. Η έξοδος, όμως από το συκώτι είναι το πρόβλημα, γιατί δεν υπήρξε πρόβλεψη από το Δημιουργό για τόσο μεγάλες εξαγωγές.

Το λίπος, λοιπόν, παραμένει στα ηπατοκύτταρα με συνέπεια να οξειδώνεται, να δημιουργεί το λεγόμενο οξειδωτικό στρες και εξάντληση των κυττάρων, που στο τέλος πεθαίνουν εν μέσω φλεγμονής, που αποκαλείται στεατοηπατίτιδα (ηπατίτιδα που οφείλεται στο στέαρ = λίπος).

Η φλεγμονή αυτή και η βλάβη του ήπατος (φωτιά) ακολουθείται από την αύξηση των τρανσαμινασών (καπνός) και χειροτερεύει με τη χρήση αλκοόλ ή τη λήψη πολλών από τα συνηθισμένα και γνωστά φάρμακα, όπως τα παυσίπονα, η πλειονότητα των οποίων μεταβολίζεται στο συκώτι.

Όμως, και στην περίπτωση που το σώμα δεν παίρνει τις θερμίδες που χρειάζεται, το λίπος που κινητοποιείται από το λιπώδη ιστό το επεξεργάζεται το συκώτι, το οποίο επίσης μετατρέπει τις πρωτεΐνες του σώματος που «κανιβαλίζονται», σε ζάχαρη και λίπος.

Πώς εκδηλώνεται;

Δεν συνοδεύεται από ιδιαίτερα ενοχλήματα, συνηθέστερα από ένα αόριστο αίσθημα βάρους στο συκώτι ή εύκολη κόπωση. Πολλές φορές, η μοναδική εκδήλωση της νόσου είναι η αύξηση των ενζύμων του ήπατος και πρέπει ο γιατρός να ξεχωρίσει αν φταίει το λίπος, κάποια φάρμακα ή η ιογενής ηπατίτιδα. Μάλιστα, κάποιες περιπτώσεις ηπατίτιδας C συνοδεύονται από αύξηση του λίπους στο συκώτι.

Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος χωρίζεται σε δύο τύπους:

• Μη αλκοολικό λιπώδες ήπαρ. Στον τύπο αυτό συσσωρεύεται λίπος στο συκώτι αλλά δεν υπάρχει φλεγμονή.
• Μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα. Στον τύπο αυτό συσσωρεύεται λίπος στο συκώτι και συνυπάρχει φλεγμονή. Αυτός ο τύπος δημιουργεί περισσότερα προβλήματα. Παρόμοια κατάσταση δημιουργεί και η κατάχρηση αλκοόλ, όμως δεν είναι απαραίτητη η κατανάλωση αλκοόλ για να προκαλέσει αυτή τη νόσο.

Ξέρετε ότι σε ορισμένες χώρες το ποσοστό των ανθρώπων με περιττά κιλά, ξεπερνά το 65%; Επιπρόσθετα η συνεχής αύξηση του προβλήματος και το γεγονός ότι όλο και περισσότερα παιδιά παρουσιάζουν παχυσαρκία, δεν μπορούν παρά να μας προβληματίζουν ανησυχητικά για το μέλλον.

Η υπερβολική συγκέντρωση λιπαρών οξέων στο συκώτι μας, προκαλεί μια αντίδραση πρωτεϊνική η οποία στην ουσία σκοτώνει τα ηπατικά κύτταρα. Μακροχρόνια δημιουργείται σημαντικό πρόβλημα με ίνωση του ήπατος που οδηγεί σε ηπατίτιδα και κίρρωση.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, θεωρείται ότι η κυριότερη αιτία χρόνιας ηπατίτιδας είναι η παχυσαρκία. Υπολογίζεται ότι πάσχουν από μη αλκοολική λιπώδη ηπατική πάθηση το 33% των ενηλίκων.

Φυσικά δεν είναι όλοι όσοι έχουν υπερβολικό βάρος σώματος που έχουν ηπατίτιδα. Όμως λαμβάνοντας υπόψη το μεγάλο αριθμό των παχύσαρκων και υπέρβαρων, γίνεται εύκολα αντιληπτή η έκταση που μπορεί να πάρει το πρόβλημα.

Ο λόγος για τον οποίο προκαλεί ηπατίτιδα το υπερβολικό διατροφικό λίπος στο αίμα, δεν έχει γίνει πλήρως κατανοητός. Σε έρευνες σε ανθρώπους και πειραματόζωα, βρέθηκε ότι τα υπερβολικά λιπαρά οξέα δεν μπορούν να αποθηκευτούν στα λιποκύτταρα όπου συνήθως αποθηκεύονται.

Τα λιπαρά οξέα παραμένουν εκτός των κυττάρων και η ύπαρξη τους προκαλεί την έναρξη μιας σειράς αντιδράσεων, που οδηγεί σε βλάβες των ηπατοκυττάρων και σε αυτό που τώρα αποκαλείται μη αλκοολική λιπώδης ηπατική πάθηση.

Στη μη αλκοολική λιπώδη ηπατική πάθηση περιλαμβάνονται το λιπώδες ήπαρ (στεάτωση) και η μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα αλλά η πάθηση παρατηρείται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες ακόμη και στα παιδιά.

Συνήθως η διάγνωση γίνεται σε μεσήλικα άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα τα οποία μπορεί επίσης να έχουν διαβήτη ή υψηλή χοληστερόλη και τριγλυκερίδια (υπερλιπιδαιμία).

Στην στεατοηπατίτιδα υπάρχει φλεγμονή στον ηπατικό ιστό, κάποτε με ίνωση και συσσώρευση λίπους στο συκώτι. Οι διαβητικοί έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν στεατοηπατίτιδα.

Οι έρευνες έδειξαν ότι μέχρι 40% των ασθενών με στεατοηπατίτιδα μπορεί να αναπτύξουν ηπατική ίνωση και από 5% έως 10% ηπατική κίρρωση. Ο χρόνος που χρειάζεται για τη δυσάρεστη αυτή εξέλιξη ποικίλει αλλά κάποτε μπορεί να είναι λιγότερος από 20 χρόνια.

Μερικές έρευνες έδειξαν ότι από 20% έως 40% των υπέρβαρων ή παχύσαρκων ασθενών θα παρουσιάσουν μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα. Δεν είναι γνωστό γιατί μερικοί ασθενείς με μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα θα επιδεινωθούν παρουσιάζοντας ηπατική ίνωση ή κίρρωση.

Στα αρχικά στάδια, η μη αλκοολική λιπώδης ηπατική πάθηση μόνο σπάνια προκαλεί συμπτώματα. Συνήθως ανιχνεύεται λόγω ανωμαλιών στα ηπατικά ένζυμα που μετριούνται στο αίμα με την ευκαιρία εξετάσεων που γίνονται για διάφορους άλλους λόγους.

Ποιοι κινδυνεύουν;

Η αρχική περιγραφή έγινε σε αλκοολικούς ασθενείς, γιατί με το αλκοόλ το συκώτι τους δηλητηριάζεται και δυσλειτουργεί, ενώ ταυτόχρονα παίρνουν άφθονες θερμίδες. Συνοδεύει τους παχύσαρκους ή και υπέρβαρους ασθενείς, διαβητικούς, με θυρεοειδοπάθεια, με υπέρταση, υψηλή χοληστερίνη και τριγλυκερίδια και χαμηλή HDL (καλή χοληστερίνη).

Υπάρχει κληρονομική προδιάθεση, που είναι όμως γενικά η προδιάθεση για το λεγόμενο μεταβολικό σύνδρομο, που περιλαμβάνει το διαβήτη, την υπέρταση, την παχυσαρκία (ιδίως την αποκαλούμενη κοιλιακή παχυσαρκία με περίμετρο μέσης για τους άνδρες άνω των 102 εκ. και για τις γυναίκες άνω των 88 εκ.), τη δυσλιπιδαιμία, τα καρδιαγγειακά προβλήματα, το αυξημένο ουρικό οξύ.

Σ’ αυτό το σύνδρομο, η αντίσταση των ιστών στην ινσουλίνη, την ορμόνη που ρυθμίζει το σάκχαρο, εκτρέπει τη ζάχαρη που φαινομενικά περισσεύει προς τη μαζική παραγωγή τριγλυκεριδίων, δηλαδή λίπους.

Α Ν Τ Ι Μ Ε Τ Ω Π Ι Σ Η   ΤΗΣ  Π Α Θ Η Σ Η Σ

Η αντιμετώπιση της πάθησης περιλαμβάνει την αποβολή των περιττών, νοσηρών κιλών και διατήρηση κανονικού βάρους σώματος, σωματική άσκηση, σωστή διατροφή, ορθό έλεγχο του σακχαρώδη διαβήτη.Με προσεκτική λοιπόν δίαιτα, αλλά χωρίς υπερβολές, και συστηματική άσκηση με στόχο το ιδανικό βάρος. Μαζί με αυτά χρειάζονται άριστη ρύθμιση του θυρεοειδή, του διαβήτη, της δυσλιπιδαιμίας, αποφυγή του αλκοόλ και φάρμακα (για όσους λαμβάνουν) μόνο όσα λέει ο γιατρός.

Θα συγκρατήσουμε λοιπόν ότι το υπερβολικό πάχος στον οργανισμό δηλητηριάζει το συκώτι μας.

Η διατροφή μας, τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά αλλά και ο τρόπος ζωής μας, συμβάλλουν δυστυχώς σημαντικά σε αυτό το σοβαρό πρόβλημα που απειλεί το συκώτι μας.

Στο ακόλουθο βίντερο παρουσιάζονται οι 14 τροφές που βοηθούν στην αποτοξίνωση του ήπατος

1. Σκόρδο 2. Γκρέιπφρουτ 3. Παντζάρια & Καρότα 4. Πράσινο Τσάι (όχι επεξεργασμένο) 5. Φυλλώδη λαχανικά 6. Αβοκάντο 7. Μήλα 8. Ελαιόλαδο ψυχρής έκθλιψης  9. Ολικής αλέσεως τροφές 10.  Σταυρανθή λαχανικά 11. Λεμόνια και Λαιμ 12.Καρύδια 13. Λάχανο (όπως το μπρόκολο και κουνουπίδι) 14.Κουρκουμάς

Για τη σύνταξη του άρθρου συμβουλευτήκαμε άρθρα από την

1.http://www.iatronet.gr/ygeia/peptiko-ipar/article/23406/lipwdis-diithisi-toy-ipatos-poioi-kindynefoyn.html Δημήτριος Α. Κουντουράς , MD., PhD., Παθολόγος – Ηπατολόγος, Διευθυντής Δ΄ Παθολογικής – Ηπατολογικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ

2.http://peptiko.gr/show_article.php?article=183 Dr Χρήστος Κων. Ζαβος Ειδικός Γαστρεντερολόγος -Ηπατολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης