Καθώς φέτος ο καιρός ακόμα και στην Αθήνα υπήρξε κάποιες ημέρες ιδιαίτερα “χειμωνιάτικος”, με απουσία ηλιοφάνειας, σκέφτηκα ότι είναι σημαντικό να αναφερθώ στο θέμα της βιταμίνης D, που είναι διαφορετικά γνωστή ως βιταμίνη του ήλιου. Τί γίνεται λοιπόν την περίοδο του χειμώνα; Πώς διασφαλίζουμε την επάρκειά της στον οργανισμό μας και τί συμβαίνει σε αντίθετη περίπτωση; Για το λόγο αυτό ανέτρεξα σε συγκεκριμένα άρθρα της vitamin D council και μεταφέρω κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία.
Κατά την τελευταία δεκαετία διεξάγεται περισσότερη έρευνα σχετικά με τη βιταμίνη D από ότι σε οποιαδήποτε άλλη βιταμίνη ή θρεπτική ουσία. Στην εποχή μας περνάμε λιγότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους από τις προηγούμενες γενιές. Ακόμα και τα παιχνίδια των παιδιών έχουν περιοριστεί κυρίως σε κλειστούς χώρους, λόγω της προόδου της τεχνολογίας. Η απουσία της έκθεσης στο ηλιακό φως συνεπάγεται “υψηλό κόστος” για όλους μας.
Η βιταμίνη D είναι σημαντική για την καλή γενική υγεία, ισχυρά και υγιή οστά. Είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας που εξασφαλίζει την καλή λειτουργία των μυών, της καρδιάς, των πνευμόνων, το έργο του εγκεφάλου καθώς και την καταπολέμηση των λοιμώξεων.
Το σώμα μπορεί να δημιουργήσει την δική του βιταμίνη D από τον ήλιο. Η πρόσληψή της επιπλέον μπορεί να εξασφαλιστεί από συμπληρώματα και μια πολύ μικρή ποσότητα από κάποιες τροφές.
Η βιταμίνη D που υπάρχει στο δέρμα από τον ήλιο, και που προσλαμβάνεται από συμπληρώματα, περνά από μια σειρά χημικών διεργασιών μέχρι να καταλήξει στη μορφή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το σώμα, ώστε να διαχειριστεί την ποσότητα ασβεστίου στο αίμα, τα οστά και το έντερο και να βοηθήσει στη σωστή επικοινωνία των κυττάρων σε όλο τον οργανισμό.
Οι βιταμίνες είναι χημικές ουσίες που απαιτούνται από το σώμα για την καλή υγεία. Είναι ζωτικής σημασίας για όλους και διασφαλίζουν ότι το σώμα λειτουργεί καλά, είναι σε θέση να καταπολεμήσει τις ασθένειες και να διασφαλίσει τη θεραπεία.
Η σχέση μεταξύ της βιταμίνης D και ισχυρών υγιών οστών διαπιστώθηκε πριν από πολλά χρόνια, όταν οι γιατροί συνειδητοποίησαν ότι η ηλιακή ακτινοβολία -η οποία επιτρέπει την παραγωγή της και η λήψη μουρουνέλαιου -το οποίο περιέχει βιταμίνη D- βοηθούσαν στην αποτροπή της ραχίτιδας (μεταβολική πάθηση των οστών λόγω σοβαρής έλλειψης βιταμίνης D, ασβεστίου ή φωσφόρου) στα παιδιά. Σήμερα, η βιταμίνη D θεωρείται συστατικό στοιχείο της καλής υγείας και όχι μόνο των οστών. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η βιταμίνη D μπορεί να είναι σημαντική στην πρόληψη και θεραπεία ενός αριθμού σοβαρών μακροπρόθεσμα προβλημάτων υγείας.
Το να πάρει κάποιος τη σωστή ποσότητα της βιταμίνης D δεν εξαρτάται από τις τροφές που τρώει! Η βιταμίνη D δεν είναι σαν τις περισσότερες άλλες βιταμίνες, τις οποίες παίρνουμε από τις τροφές. Για παράδειγμα, η βιταμίνη C εξασφαλίζεται από την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. Επίσης, αυτό που κάνει τη βιταμίνη D μοναδική σε σύγκριση με άλλες βιταμίνες, είναι ότι όταν το σώμα παίρνει τη βιταμίνη D τη μετατρέπει σε ορμόνη. Αυτή η ορμόνη μερικές φορές ονομάζεται “ενεργοποιημένη βιταμίνη D” ή “καλσιτριόλη” -ένας από τους πλέον ενεργούς μεταβολίτες της βιταμίνης D3 που προάγει την εντερική απορρόφηση του ασβεστίου και ρυθμίζει την εναπόθεση των αλάτων ασβεστίου στα οστά.
Η βιταμίνη D είναι πολύ σημαντική για γερά κόκαλα. Το ασβέστιο και ο φώσφορος είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη της δομής και αντοχής των οστών, και η βιταμίνη D για την απορρόφηση αυτών των μετάλλων. Ακόμα κι αν τρώτε τροφές που περιέχουν πολύ ασβέστιο και φώσφορο, χωρίς αρκετή βιταμίνη D, δεν μπορεί να τα απορροφήσει το σώμα σας. Η βιταμίνη D είναι σημαντική για τη γενική καλή υγεία, και τώρα οι ερευνητές ανακαλύπτουν ότι η βιταμίνη D μπορεί να είναι σημαντική για πολλούς άλλους λόγους εκτός από την καλή υγεία των οστών. Μερικές από τις λειτουργίες του σώματος ότι η βιταμίνη D βοηθά με περιλαμβάνουν:
- Το ανοσοποιητικό σύστημα το οποίο βοηθά στην καταπολέμηση των λοιμώξεων
- Τη λειτουργία των μυών
- Την καρδιαγγειακή λειτουργία, για μια υγιή καρδιά και την κυκλοφορία
- Το αναπνευστικό σύστημα -για υγιή πνεύμονες και αεραγωγούς
- Την ανάπτυξη του εγκεφάλου
- Αντικαρκινικές επιδράσεις
Οι γιατροί συνεχίζουν να εργάζονται για να κατανοήσουν πλήρως το πώς η βιταμίνη D λειτουργεί μέσα στο σώμα και πώς επηρεάζει τη γενική υγεία .
Όταν το σώμα δε λαμβάνει αρκετή βιταμίνη D για τη διατήρηση της υγείας,. τότε αναφερόμαστε σε ανεπάρκεια της βιταμίνης. Σοβαρή ανεπάρκεια της μπορεί μερικές φορές να προκαλέσει μια κατάσταση που ονομάζεται ραχίτιδα στα παιδιά και μια κατάσταση που ονομάζεται οστεομαλακία στους ενήλικες. Αμφότερες αυτές οι συνθήκες προκαλούν μαλακά, λεπτά και εύθραυστα οστά.
Η έλλειψη βιταμίνης D έχει επίσης συνδεθεί με ορισμένες άλλες καταστάσεις, όπως καρκίνο, άσθμα, διαβήτη τύπου ΙΙ, υψηλή πίεση του αίματος, κατάθλιψη, Αλτσχάιμερ και αυτοάνοσες ασθένειες, όπως σκλήρυνση κατά πλάκας, νόσο του Crohn και διαβήτη τύπου-Ι.
Όταν το δέρμα εκτίθεται στον ήλιο, παράγει βιταμίνη D και τη στέλνει στο συκώτι. Εάν πάρετε συμπληρώματα ή τρώτε τροφές που περιέχουν βιταμίνη D, το έντερό σας στέλνει επίσης τη βιταμίνη D στο συκώτι. Εδώ γίνεται η μετατροπή της σε μια ουσία που ονομάζεται 25 (ΟΗ) D. Όταν ο γιατρός σας αναφέρεται στα επίπεδα της βιταμίνης στον οργανισμό σας, αναφέρεται στο ποσό της 25 (ΟΗ) D που υπάρχει στο αίμα.
Αυτή η χημική ουσία αποστέλλεται σε όλο το σώμα , όπου διάφοροι ιστοί -συμπεριλαμβανομένων των νεφρών- τη μετατρέπουν σε ενεργοποιημένη βιταμίνη D. Αυτή η ενεργοποιημένη βιταμίνη D είναι τώρα έτοιμη να εκτελέσει τα “καθήκοντά” της.
Προφανώς όλοι γνωρίζουμε ότι απαιτείται προστασία κατά τη διάρκεια της έκθεσης του δέρματός μας στον ήλιο, για την αποφυγή του καρκίνου. Κάτι τέτοιο όμως δε βοηθά στην πρόσληψη της βιταμίνης D. Η συνιστώμενη μέχρι σήμερα ημερήσια δόση είναι πλέον θλιβερά ανεπαρκής σύμφωνα με την έρευνα και πρέπει να λάβουμε μέτρα για να διασφαλίσουμε την απαραίτητη δόση είτε μέσω της διάρκειας έκθεσης στον ήλιο ή εναλλακτικά με τη λήψη συμπληρώματος.
Αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό αν κάποιος έχει σκούρο δέρμα, όπου η απορρόφηση είναι πιο δύσκολη. Σύμφωνα με τον Dr Greg Plotnikoff, Ιατρικό Διευθυντή του Ινστιτούτου Penny George για την Υγεία και Θεραπεία στη Μιννεάπολη: “Επειδή η βιταμίνη D είναι τόσο φθηνή και προστατεύει σαφώς από οποιαδήποτε αιτία θνησιμότητας, μπορώ να το πω αυτό με μεγάλη βεβαιότητα: Αντιπροσωπεύει την μοναδικά πιο οικονομικά αποδοτική ιατρική παρέμβαση στις Ηνωμένες Πολιτείες “. Συμπληρώνουμε ότι αυτή η διαπίστωση δεν αφορά μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Ευρώπης.
Πώς μπορείτε να αυξήσετε την πρόσληψη της βιταμίνης D
Εν κατακλείδι, για τη βελτίωση της βιοχημικής ισορροπίας του οργανισμού σας εκθέστε το δέρμα σας όσο περισσότερο μπορείτε στην ηλιοφάνεια. Φυσικά σιγουρευτείτε ότι δεν θα καείτε. Αν όμως κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατόν, τότε θα πρέπει να συμπληρώσετε τη διαδικασία με ένα συμπλήρωμα υψηλής ποιότητας. Βεβαιωθείτε ότι είναι η βιταμίνη D3.
Νικόλ Κορδέλλα